Scheepvaart en de Enterse zompen

Scheepvaart en de Enterse zompen

a_geschiedenis_scheepvaart_01De eerste schriftelijke bewijzen van Enterse schippers dateert van 1631.Toen deden zich diverse schermutselingen voor tussen Enterse schippers en Spaanse soldaten. Oldenzaal was enige jaren daarvoor definitief in Staatse handen  gekomen maar Spaanse soldaten uit het kasteel Rhijnberk aan de Rijn zwierven hier nog rond om te controleren of er handel werd gedreven met “Viantse” steden  zoals Zwolle en Deventer. Dat gebeurde op grote schaal want Enterse schippers brachten hout en landbouwproducten etc. naar deze steden.

In 1675 is een derde van de Enterse bevolking schipper. Vaak waren vader en zoon beiden in de schipperij werkzaam. De vader nam meestal de commerciële activiteiten voor zijn rekening. Hij bezocht klanten, te voet, in Hengelo, Enschede, Almelo en Oldenzaal en zorgde zo voor vracht. De goederen werden per kar naar  Enter gebracht waar ze bij de bekende laad- en losplaatsen De Koerdam en Binnen-Gerrit overgeladen worden in de Enterse zompen. De zoon zorgde voor het vervoer naar Zwolle of Deventer etc.

Het eerste bewijs dat deze zompen ook in Enter zelf gebouwd werden dateert van 1750 als een schipper uit Zwolle bij a_geschiedenis_scheepvaart_02Gerhardus Schuytemaker in Enter een schuyt laat bouwen met “zeil en treil” voor honderd gulden en een “Leyse kaas”. Maar het vermoeden bestaat dat deze zompen  al veel langer hier gebouwd werden. Van hier naar de steden Zwolle, Deventer etc. werden vervoerd: eieren, enterse_zomp_01pluimvee, hooi , hout, producten van het land en hammen. De terugvracht bestond o.a. uit koffie, tabak, lijnzaad, olie, stokvis, azijn, laken, rijst etc.

In 1750 zijn er 73 schippers en in 1795 is dit aantal opgelopen tot 83 schippersgezinshoofden. Omstreeks 1820 staan er 121 zompen geregistreerd en is het hoogtepunt bereikt. Als omstreeks 1830 de eerste verharde wegen vanuit Twente worden aangelegd begint de neergang van de schipperij. Omstreeks 1860 zijn er nog 60 zompen en rond 1900 nog geen twintig meer.

Behalve schippers is Enter ook bekend om zijn Ganzenhandel. Lees hier verder.

 

 

 

 

 

Andere verhalen

Betje Samuel (De Bette)
Levy Samuel (de June)
Marcus Samuël (De Marre)
De Joodse gemeenschap in Enter: Benjamin Samuel (de Beye)
De Joodse gemeenschap in Enter: Aron Samuel (Sam)
De Joodse gemeenschap in Enter: de familie Samuel
Hallehuizen in Enter
Kerkelijke geschiedenis van Enter
De ontwikkeling van Enter en de Enter es
Het Leyerweerd
Het herenhuis Kattelaar
De Molens van Enter
Het Exo een historische plek in Enter
Het  Enterveen voor 100 jaar.
Schilder Wedda uit Enter werd geboren op de gasbel van Slochteren
2e Wereldoorlog voorkwam drooglegging Mokkelengoor
Studiegroep “De Apenberg” van de TH-Delft maakte in 1952 uitbreidingsplan voor Enter
Onderduiken in Enter in de Tweede Wereldoorlog
De komst van straatverlichting en elektriciteitsbedrijf in Enter
Onderzoek erf- en grondnamen in Enter
De molenaarsfamilie Dissel in Enter
Enterse Zompen bij de Oosterhof in Rijssen
Velten of Broeze: een ingewikkelde connectie in Enter
Graanelevator voor de Coöperatie
Vakbeweging Enter vernietigt haar archieven tijdens WO2
Uitvinding van Morsink: Legnesten!
Dirk Getkate leraar aan de Klompenmakersvakschool
Gezin uit ontruimd Arnhem vond onderdak in Enter
Enternaren werkten als dwangarbeider in munitiefabriek Strausberg
Plattegrond van Enter in het begin van de jaren zestig
Het Erve Berends
50 jaar bevrijding Enter
De geschiedenis van het herenhuis Berghorst in Enter
Vriejn in ’n Bulnershook
Een Enterse jongen in oorlogstijd
Een bruiloft op het Leyerweerd in de 19e eeuw
De Twentse Hoeve in Enter van Boerderij-Eethuis tot restaurant met Michelinster
Het oale geet hen, het nieje kump an
Hoe behouden we het restant van de historische Enter es
Witte Hoes en Hotel Rijsserberg in Het Hollands Schwarzwald
Leden van de Enterse N.B.S bewaakten deel van de dijk Noordoost-polder in 1945
Een eeuw geleden gingen de laatste Enternaren naar Holland om gras te maaien
Enternaren in de mobilisatietijd (1914 -1918)
Ophalen huisvuil en hygiëne in Enter
De verdwenen kleine middenstand in Enter
De historie van de katholieke kerk in Enter
De kwestie Eerdmans, de Botterheer
De boerderij ‘De Jêênte’ in Enter
Verkeersexamen in 1954 School met de Bijbel Enter
Zandstrooien
Spinnen
Midwinterhoorn maken
Kantklossen in Enter
Enter 802
De klompenmakerij van Helmes-Jans
Eanter hef un zwembad! (juli 1936)
Vertelsel van vraoger
Het leven van Arend Jan Leestemaker
Honderd jaar telefoon in Enter
Sunt-Jaopik
Overval op de Boerenleenbank Rectum-Ypelo
Rijssense strijd tegen dansvermaak uit Enter
In het ‘Mengat’ in Enter
Het Verzet
De Oorlogsjaren
Het Onderwijs in Enter
De bevolking van Enter in 1880
Ganzen en katoentjes
De reis van ‘Klitsen-Jan Wilm’ naar de Holland Fair in Amerika
De eerste autobusdiensten in Enter
Het ontstaan van boekhandel Waanders
Klompenmaken in Enter
Europese Promotiedagen Handmatig Klompen maken
Van Bakkersknecht tot klompenmaker
Dijken en stegen in Enter
40-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina in 1938
De geschiedenis van de Coöperatieve Landbouwvereniging in Enter
De Keurstbrug over de Regge in Enter
Meetbrieven, lastgelden en patentrechten
BEVRIJDING VAN ENTER (6)
BEVRIJDING VAN ENTER (5)
BEVRIJDING VAN ENTER (4)
BEVRIJDING VAN ENTER (3)
BEVRIJDING VAN ENTER (2)
BEVRIJDING VAN ENTER (1)
De geschiedenis van de begraafplaatsen in Enter
De aanleg van harde wegen in en om Enter
Jais-Hin’n
De Oale Uup’n
Het maritiem vakantieverleden van dokter Veldhuyzen van Zanten
Verdeling marke Enter in tapperij de Halve Maan
Een klompenschipper uit Enter
Van Langenhof tot Wooltershoes
Hotel De Adelaar, opkomst en ondergang
Van schippersdochter tot kasteelvrouwe
Het uitgaansleven in Enter in vroeger tijden
Het Pluimershuis
Bijnamen
De geschiedenis van het dorp Enter
Forensendorp
Klompen maken
Ganzenhandel met Duitsland en Engeland
Scheepvaart en de Enterse zompen
Bevolkingsgroei en het Markestelsel
De Munsterse oorlogen
Hervorming en opstand
Rohaan
Kattelaar
Het Leijerweerd
Geschiedenis van het erve Borgerink
Van Conrading tot Deks 1475-1971
Het erve Dekkers van 1601 tot 1971
Het pand Bolscher
Oude Katholieke kapel
Neringdoenden in Enter anno 1880
De eerste garage
Oude erven
Enterse adel
Naam en ouderdom Enter
Scroll naar boven