Rijssense strijd tegen dansvermaak uit Enter

Rijssense strijd tegen dansvermaak uit Enter

Het pand van het voormalige café ’n Dikken van de heer Tusveld aan de Enterstraat in Rijssen.

In Enter was in de jaren twintig van de vorige eeuw geen zaal beschikbaar om dansavonden te organiseren. De voornamelijk katholieke jeugd wilde graag dansen op zaterdag- en zondagavond. In Enter was maar één zaal hiervoor geschikt en dat was het ‘Gebouw voor Christelijke Belangen’ in de volksmond ‘Het Lokaal’ geheten. Dit was eigendom van de Kerkvoogdij van de Hervormde Gemeente en dansavonden hier waren taboe.

Ten Berge speelde op zondagavonden in zijn café tegenover het station wat grammofoonplaatjes, waarop een paar paartjes in de kleine gelagkamer een dansje konden maken. Dit bood echter geen oplossing voor de wat grootschaliger behoefte aan dansvermaak. Nou waren er in die tijd tussen Enter en Rijssen diverse cafés, die allemaal op Rijssens grondgebied aan de Enterstraat lagen. De eerste die je, komend van Enter, tegenkwam was het café van H. Tusveld ‘’n Dikken’ genaamd. Dit was schuin tegenover de woning van Hanstede (Geykes-Trui).

Dit café had een serre waarin de tapkast was en waar de gewone cafébezoekers zaten. Daarachter was een zaaltje wat op een gegeven ogenblik verhuurd werd aan de R.K. Dansvereniging uit Enter. Een Enterse jazzband verzorgde de muziek. De dansleraar was Geels uit Enter (Jan Meyers-Gat). De burgemeester greep onmiddellijk in. De veldwachter werd er op af gestuurd om proces-verbaal op te maken: tegen de jazzband – voor het optreden zonder muziekvergunning – en tegen caféhouder Tusveld voor het overtreden van het sluitingsuur in een verkapte openbare gelegenheid.

De kantonrechter veroordeelde de muziekband tot een boete van twee gulden. De band ging in hoger beroep en werd daar vrijgesproken. Bij de behandeling van het hoger beroep bij de rechtbank in Almelo kwamen veel details aan het licht. De muzikanten betoogden dat ze op een niet voor het publiek toegankelijke plaats muziek hadden gemaakt. Ze speelden voor de leden van de R.K. Dansvereniging uit Enter, die het zaaltje afgehuurd hadden. Ander publiek was er niet. De president van de rechtbank vroeg waarom de Enterse jongelui naar Rijssen kwamen om te dansen. Getuige Otten van de dansclub zei dat er in Enter geen zaal te krijgen was. Otten vertelde ook over de formaliteiten bij de club. Er werd geen vaste contributie geheven, maar de heren betaalden per dans ƒ0,25 en de dames ƒ0,20. Zo’n dans bestond uit verschillende nummers en duurde nog wel even, zodat de totale bijdrage op een avond nog wel meeviel.

Getuige veldwachter Rouwendal zei dat hij bij de surveillance nooit heeft opgemerkt dat er ander publiek danste dan dat van de Enterse Dansschool. Hij gaf ook aan dat de club geenszins aanstoot gaf. De caféhouder vertelde dat hij in een soortgelijk geval in hoger beroep al eens eerder was vrijgesproken. Het zaaltje was voor de gewone cafébezoeker niet toegankelijk, ook niet als er niet gedanst werd. De Officier van Justitie vond dat er sprake was van een verkapte openbare gelegenheid en zuchtte waar het heen moest als voor dergelijke verenigingen geen muziekvergunning, geen sluitingsuur en geen tapverbod bestond. Hij vroeg bevestiging van het vonnis van de kantonrechter.
De rechter besloot tot vrijspraak.

In een volgende raadsvergadering van de gemeente Rijssen kwam de kwestie nogmaals ter sprake. Een Rijssenaar had een adres gericht aan de gemeenteraad met het verzoek een einde te maken aan de danspartijen op zaterdag- en zondagavonden in het café van Tusveld aan de Enterstraat. De burgemeester vertelde dat dit al voor de rechtbank was geweest, maar dat Tusveld was vrijgesproken. “We staan er machteloos tegenover”. Gemeenteraadslid Smit stelde voor rechtskundig advies in te winnen. De burgemeester verklaarde zich graag bereid dit te doen.
De kwestie heeft zich vanzelf opgelost. De jeugd trok er op een gegeven ogenblik verder op uit richting Goor, Almelo en Bornerbroek.

Johan Altena

Eerder gepubliceerd in de Wiezer 2016

Andere verhalen

Betje Samuel (De Bette)
Levy Samuel (de June)
Marcus Samuël (De Marre)
De Joodse gemeenschap in Enter: Benjamin Samuel (de Beye)
De Joodse gemeenschap in Enter: Aron Samuel (Sam)
De Joodse gemeenschap in Enter: de familie Samuel
Hallehuizen in Enter
Kerkelijke geschiedenis van Enter
De ontwikkeling van Enter en de Enter es
Het Leyerweerd
Het herenhuis Kattelaar
De Molens van Enter
Het Exo een historische plek in Enter
Het  Enterveen voor 100 jaar.
Schilder Wedda uit Enter werd geboren op de gasbel van Slochteren
2e Wereldoorlog voorkwam drooglegging Mokkelengoor
Studiegroep “De Apenberg” van de TH-Delft maakte in 1952 uitbreidingsplan voor Enter
Onderduiken in Enter in de Tweede Wereldoorlog
De komst van straatverlichting en elektriciteitsbedrijf in Enter
Onderzoek erf- en grondnamen in Enter
De molenaarsfamilie Dissel in Enter
Enterse Zompen bij de Oosterhof in Rijssen
Velten of Broeze: een ingewikkelde connectie in Enter
Graanelevator voor de Coöperatie
Vakbeweging Enter vernietigt haar archieven tijdens WO2
Uitvinding van Morsink: Legnesten!
Dirk Getkate leraar aan de Klompenmakersvakschool
Gezin uit ontruimd Arnhem vond onderdak in Enter
Enternaren werkten als dwangarbeider in munitiefabriek Strausberg
Plattegrond van Enter in het begin van de jaren zestig
Het Erve Berends
50 jaar bevrijding Enter
De geschiedenis van het herenhuis Berghorst in Enter
Vriejn in ’n Bulnershook
Een Enterse jongen in oorlogstijd
Een bruiloft op het Leyerweerd in de 19e eeuw
De Twentse Hoeve in Enter van Boerderij-Eethuis tot restaurant met Michelinster
Het oale geet hen, het nieje kump an
Hoe behouden we het restant van de historische Enter es
Witte Hoes en Hotel Rijsserberg in Het Hollands Schwarzwald
Leden van de Enterse N.B.S bewaakten deel van de dijk Noordoost-polder in 1945
Een eeuw geleden gingen de laatste Enternaren naar Holland om gras te maaien
Enternaren in de mobilisatietijd (1914 -1918)
Ophalen huisvuil en hygiëne in Enter
De verdwenen kleine middenstand in Enter
De historie van de katholieke kerk in Enter
De kwestie Eerdmans, de Botterheer
De boerderij ‘De Jêênte’ in Enter
Verkeersexamen in 1954 School met de Bijbel Enter
Zandstrooien
Spinnen
Midwinterhoorn maken
Kantklossen in Enter
Enter 802
De klompenmakerij van Helmes-Jans
Eanter hef un zwembad! (juli 1936)
Vertelsel van vraoger
Het leven van Arend Jan Leestemaker
Honderd jaar telefoon in Enter
Sunt-Jaopik
Overval op de Boerenleenbank Rectum-Ypelo
Rijssense strijd tegen dansvermaak uit Enter
In het ‘Mengat’ in Enter
Het Verzet
De Oorlogsjaren
Het Onderwijs in Enter
De bevolking van Enter in 1880
Ganzen en katoentjes
De reis van ‘Klitsen-Jan Wilm’ naar de Holland Fair in Amerika
De eerste autobusdiensten in Enter
Het ontstaan van boekhandel Waanders
Klompenmaken in Enter
Europese Promotiedagen Handmatig Klompen maken
Van Bakkersknecht tot klompenmaker
Dijken en stegen in Enter
40-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina in 1938
De geschiedenis van de Coöperatieve Landbouwvereniging in Enter
De Keurstbrug over de Regge in Enter
Meetbrieven, lastgelden en patentrechten
BEVRIJDING VAN ENTER (6)
BEVRIJDING VAN ENTER (5)
BEVRIJDING VAN ENTER (4)
BEVRIJDING VAN ENTER (3)
BEVRIJDING VAN ENTER (2)
BEVRIJDING VAN ENTER (1)
De geschiedenis van de begraafplaatsen in Enter
De aanleg van harde wegen in en om Enter
Jais-Hin’n
De Oale Uup’n
Het maritiem vakantieverleden van dokter Veldhuyzen van Zanten
Verdeling marke Enter in tapperij de Halve Maan
Een klompenschipper uit Enter
Van Langenhof tot Wooltershoes
Hotel De Adelaar, opkomst en ondergang
Van schippersdochter tot kasteelvrouwe
Het uitgaansleven in Enter in vroeger tijden
Het Pluimershuis
Bijnamen
De geschiedenis van het dorp Enter
Forensendorp
Klompen maken
Ganzenhandel met Duitsland en Engeland
Scheepvaart en de Enterse zompen
Bevolkingsgroei en het Markestelsel
De Munsterse oorlogen
Hervorming en opstand
Rohaan
Kattelaar
Het Leijerweerd
Geschiedenis van het erve Borgerink
Van Conrading tot Deks 1475-1971
Het erve Dekkers van 1601 tot 1971
Het pand Bolscher
Oude Katholieke kapel
Neringdoenden in Enter anno 1880
De eerste garage
Oude erven
Enterse adel
Naam en ouderdom Enter
Scroll naar boven